Tổng thống Trump sẽ thay thế EB5 bằng chương trình thẻ Vàng

Kế hoạch thay thế chương trình EB5 bằng Thẻ Vàng (Gold Card) trị giá 5 triệu USD

Ngày 25 tháng 2 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã tạo ra một làn sóng thảo luận sôi nổi trong cộng đồng nhập cư khi công bố kế hoạch thay thế chương trình thị thực EB5 (Visa Đầu tư Di trú) bằng chương trình mới “Thẻ Vàng” (Gold Card). Chương trình này cho phép người nước ngoài nhận quyền cư trú hợp pháp tại Mỹ với mức phí cố định 5 triệu USD, không yêu cầu đầu tư việc làm như EB5. Người sở hữu Thẻ Vàng hưởng quyền lợi tương đương Thẻ Xanh, có lộ trình nhập tịch và không bắt buộc cư trú tại Mỹ.

Trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Trump đã nhấn mạnh: “Tối thiểu, chúng tôi sẽ phát hành những chiếc Thẻ Vàng này. Chúng ta đã có Thẻ Xanh, và giờ đây sẽ có thêm Thẻ Vàng. Mỗi Thẻ Vàng sẽ có giá khoảng 5 triệu USD và mang lại cho người sở hữu các quyền lợi tương đương với Thẻ Xanh. Những người giàu có sẽ đến Mỹ thông qua con đường này, họ sẽ thành công, chi tiêu nhiều tiền, đóng thuế đáng kể và tạo ra nhiều việc làm.”

Chương trình EB5 hiện tại

Chương trình thị thực EB5 được Quốc hội Hoa Kỳ thiết lập vào năm 1990 với mục đích kép: Kích thích nền kinh tế Mỹ và tạo cơ hội nhập cư cho các nhà đầu tư nước ngoài. Chương trình này yêu cầu người nộp đơn đầu tư tối thiểu 800.000 USD (Cho các khu vực nông thôn hoặc có tỷ lệ thất nghiệp cao) hoặc 1.050.000 USD (Cho các khu vực đô thị) vào các dự án kinh doanh Mỹ có khả năng tạo ra ít nhất 10 việc làm toàn thời gian.

Trong hơn ba thập kỷ hoạt động, chương trình EB5 đã trở thành một công cụ quan trọng thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào nền kinh tế Mỹ. Theo dữ liệu từ Cục Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS), từ năm 2008 đến 2023, chương trình đã thu hút hơn 37 tỷ USD đầu tư và tạo ra khoảng 820.000 việc làm. Đặc biệt, trong giai đoạn 2014-2019, các dự án EB5 đã đóng góp đáng kể vào sự phát triển cơ sở hạ tầng và bất động sản tại nhiều thành phố lớn như New York, Miami và Los Angeles.

Mặc dù có nhiều đóng góp tích cực, chương trình EB5 cũng phải đối mặt với nhiều vấn đề nghiêm trọng trong quá trình thực hiện. Thời gian xử lý đơn kéo dài, nhiều nhà đầu tư phải chờ đợi từ 5 đến 10 năm để nhận được thẻ xanh. Tình trạng tồn đọng hồ sơ đã tăng lên đáng kể, đặc biệt là đối với các ứng viên đến từ Trung Quốc, Việt Nam và Ấn Độ do hạn ngạch visa theo quốc gia.

Bên cạnh đó, các trường hợp gian lận đầu tư và biển thủ quỹ từ các trung tâm vùng EB5 đã làm giảm niềm tin vào chương trình. Một số dự án EB5 đã không đáp ứng được cam kết tạo việc làm hoặc không hoàn thành xây dựng, khiến nhà đầu tư rơi vào tình trạng bấp bênh. Theo báo cáo của Văn phòng Tổng Thanh tra Bộ An ninh Nội địa năm 2020, nhiều trường hợp lạm dụng chương trình đã được phát hiện, bao gồm việc khai khống số lượng việc làm tạo ra và sử dụng nguồn vốn không đúng mục đích.

Đề xuất chương trình Thẻ Vàng trị giá 5 triệu USD

Chương trình Thẻ Vàng được Tổng thống Trump đề xuất mang đến một cách tiếp cận hoàn toàn mới đối với vấn đề nhập cư đầu tư. Thay vì tập trung vào việc tạo ra công ăn việc làm như chương trình EB5, sáng kiến này chuyển hướng sang mô hình đóng phí trực tiếp. Với mức phí 5 triệu USD, người nộp đơn sẽ nhận được quyền cư trú và làm việc tại Hoa Kỳ mà không cần thực hiện các dự án đầu tư phức tạp.

Quyền lợi và đặc quyền của người sở hữu Thẻ Vàng

Người sở hữu Thẻ Vàng sẽ được hưởng nhiều quyền lợi tương tự như chủ thẻ xanh truyền thống. Điều này bao gồm quyền sống và làm việc hợp pháp tại Hoa Kỳ, quyền đi lại tự do, tiếp cận hệ thống giáo dục công, và khả năng đăng ký các chương trình phúc lợi xã hội sau một thời gian cư trú nhất định. Ngoài ra, chương trình này còn có lộ trình xin quốc tịch, mặc dù các chi tiết cụ thể vẫn chưa được công bố.

Một đặc điểm nổi bật của Thẻ Vàng là tính linh hoạt cao hơn so với thẻ xanh truyền thống. Theo thông tin ban đầu, người sở hữu Thẻ Vàng sẽ không bị ràng buộc bởi yêu cầu cư trú liên tục tại Mỹ, cho phép họ duy trì các hoạt động kinh doanh quốc tế và lối sống toàn cầu.

So sánh chương trình Thẻ Vàng với các chương trình nhập cư đầu tư quốc tế khác

Trên phạm vi toàn cầu, nhiều quốc gia đã áp dụng các chương trình “Golden visa” tương tự, nhưng chương trình Thẻ Vàng của Mỹ nổi bật với mức phí cao nhất. Chương trình đầu tư Portugal yêu cầu khoảng 280.000 – 500.000 Euro, trong khi chương trình của Malta đòi hỏi khoảng 1 triệu Euro tổng đầu tư. Chương trình của Canada đã dừng nhận đơn mới vào năm 2014 khi yêu cầu đầu tư 800.000 CAD.

Sự khác biệt quan trọng là chương trình Thẻ Vàng của Mỹ không đòi hỏi đầu tư vào nền kinh tế địa phương, mà chỉ là khoản phí trực tiếp cho chính phủ. Điều này tạo ra một mô hình thuần túy dựa trên phí, khác biệt so với hầu hết các chương trình nhập cư đầu tư hiện có trên thế giới.

Tác động đến cộng đồng nhà đầu tư quốc tế

Đề xuất Thẻ Vàng đã gây ra phản ứng trái chiều trong cộng đồng nhà đầu tư quốc tế. Với mức phí 5 triệu USD, chương trình này nhắm đến phân khúc siêu giàu – một nhóm đối tượng nhỏ hơn nhiều so với nhóm nhà đầu tư có thể tiếp cận chương trình EB5 hiện tại. Điều này có thể làm giảm đáng kể số lượng người nhập cư thông qua con đường đầu tư, nhưng lại tăng tổng giá trị thu được cho ngân sách liên bang.

Phản ứng từ các thị trường chính

Tại các thị trường truyền thống của chương trình EB5 như Trung Quốc, Việt Nam, Ấn Độ và Brazil, thông báo về Thẻ Vàng đã gây ra lo ngại về khả năng tiếp cận nhập cư Mỹ trong tương lai. Nhiều nhà đầu tư tiềm năng từ các thị trường này có thể không đủ khả năng chi trả mức phí 5 triệu USD, buộc họ phải tìm kiếm các quốc gia thay thế có chi phí thấp hơn như Canada, Úc hoặc các nước châu Âu.

Ngược lại, đề xuất này lại thu hút sự quan tâm từ các cá nhân siêu giàu tại Trung Đông, Nga và một số khu vực châu Á, những người coi mức phí này là hợp lý để đổi lấy sự bảo đảm và ổn định mà Hoa Kỳ mang lại. Đối với họ, chi phí cao không phải là rào cản, trong khi quy trình đơn giản hóa và thời gian xử lý nhanh hơn là những ưu điểm đáng kể.

Tác động đến các dự án được tài trợ bởi EB5

Các dự án phát triển bất động sản, cơ sở hạ tầng và kinh doanh tại các thành phố lớn và khu vực nông thôn có thể phải đối mặt với tình trạng thiếu vốn đầu tư đáng kể. Theo ước tính từ hiệp hội EB5, các dự án này thu hút khoảng 2-3 tỷ USD mỗi năm từ các nhà đầu tư nước ngoài.

Các trung tâm vùng EB5 – những tổ chức được USCIS chỉ định để quản lý các dự án đầu tư – sẽ phải đối mặt với thách thức sinh tồn nếu chương trình Thẻ Vàng được thực hiện. Nhiều trung tâm có thể buộc phải đóng cửa hoặc chuyển hướng mô hình kinh doanh, dẫn đến mất việc làm trong ngành công nghiệp nhập cư đầu tư và các dịch vụ liên quan.

Quyền lợi của các nhà đầu tư EB5 hiện tại

Với hàng nghìn nhà đầu tư đang trong quá trình xử lý EB5, họ có thể được bảo vẹ theo nguyên tắc pháp lý cơ bản, xử lý theo các quy định hiện hành. Tuy nhiên, mức độ bảo vệ phụ thuộc quy định chuyển đổi cụ thể.

Bảo vệ pháp lý cho đơn đã nộp

Theo học thuyết pháp lý về “quyền lợi đã có”, nhà đầu tư đã nộp đơn EB5 có thể được bảo vệ khỏi việc áp dụng hồi tố các thay đổi chính sách. Điều này có nghĩa là những người đã nộp đơn I-526 (Đơn xin thị thực nhà đầu tư nhập cư) trước khi có bất kỳ thay đổi chính thức nào sẽ được xử lý theo quy định tại thời điểm nộp đơn.

Luật sư Sarah Buffett, chuyên gia về luật di trú doanh nghiệp tại Hoa Kỳ, nhận xét: “Tòa án liên bang đã nhiều lần ủng hộ nguyên tắc rằng các ứng viên nhập cư không nên bị tổn hại bởi những thay đổi quy định xảy ra sau khi họ đã đầu tư đáng kể dựa trên luật hiện hành. Tuy nhiên, phạm vi bảo vệ chính xác sẽ phụ thuộc vào cách thức mà chính quyền cấu trúc quá trình chuyển đổi.”

Tác động kinh tế và tài chính của chương trình Thẻ Vàng

Dựa trên ước tính sơ bộ, nếu chương trình cấp 10.000 Thẻ Vàng mỗi năm (Tương đương với hạn ngạch EB5 hiện tại), nó có thể tạo ra doanh thu trực tiếp lên đến 50 tỷ USD cho chính phủ liên bang – một con số đáng kể so với khoảng 10 tỷ USD đầu tư thông qua EB5 mỗi năm.

Tác động đến ngân sách liên bang và phân bổ nguồn thu

Doanh thu từ chương trình Thẻ Vàng có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, từ giảm nợ quốc gia đến tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng. Tổng thống Trump đã gợi ý rằng một phần doanh thu có thể được phân bổ cho các nỗ lực chống nhập cư bất hợp pháp, bao gồm xây dựng và bảo trì bức tường biên giới.

Các chuyên gia kinh tế chỉ ra rằng mặc dù nguồn thu trực tiếp sẽ cao hơn, nhưng tác động kinh tế tổng thể có thể thấp hơn so với chương trình EB5. Giáo sư kinh tế Giovanni Peri từ UC Davis giải thích: “Chương trình EB5 tạo ra tác động nhân rộng thông qua việc tạo việc làm và kích thích nền kinh tế địa phương. Mô hình phí trực tiếp như Thẻ Vàng thiếu cơ chế tạo việc làm này, mặc dù người giàu nhập cư có thể đóng góp thông qua tiêu dùng và đầu tư cá nhân.”

Tác động đến thị trường bất động sản và kinh tế địa phương

Chương trình Thẻ Vàng có thể làm thay đổi đáng kể động lực của thị trường bất động sản cao cấp tại các trung tâm đô thị lớn của Mỹ. Với khả năng tài chính mạnh mẽ, người sở hữu Thẻ Vàng có thể đổ xô vào các thị trường bất động sản tại New York, Miami, Los Angeles và San Francisco, tiềm ẩn nguy cơ đẩy giá lên cao hơn trong các phân khúc xa xỉ.

Tuy nhiên, không giống như EB5 – vốn thường hướng đầu tư vào các khu vực có tỷ lệ thất nghiệp cao – chương trình Thẻ Vàng không có cơ chế định hướng đầu tư vào các khu vực kém phát triển. Điều này có thể làm trầm trọng thêm sự chênh lệch phát triển kinh tế giữa các khu vực đô thị giàu có và các cộng đồng nông thôn hoặc vùng sâu vùng xa.

Nguồn tham khảo tại đây.